Tin tức

Bệnh tiểu đường khiến bệnh nhân dễ mất trí nhớ
	13/05/2017 04:13:22 PM

Tiểu đường type 2 được biết đến gây biến chứng trên các cơ quan trong đó có não. Một nghiên cứu mới của Hiệp hội Nghiên cứu Tiểu đường Châu Âu cho hay người thừa cân và béo phì ở giai đoạn đầu tiểu đường type 2 có nhiều bất thường ở cấu trúc não và nhận thức hơn người có cân nặng bình thường bị tiểu đường type 2. Bị tiểu đường đồng thời thừa cân, kết hợp lại có ảnh hưởng đáng kể lên cấu trúc não. “Có một thống nhất chung chỉ ra tiểu đường type 2 là nhân tố nguy hiểm và ảnh hưởng đa dạng lên cả cấu trúc và bất thường trong chức năng của não,” “Béo phì được biết đến có liên quan đến rối loạn chức năng chuyển hóa, viêm nhiễm, và biến đổi về não độc lập với tiểu đường, các nhà khoa học cho rằng sự thay đổi về não bộ có dấu ấn rõ rệt ở người thừa cân/béo phì với tiểu đường type 2.” Ảnh hưởng lên não bộ Lyoo, Simonson và đồng nghiệp xây dựng một nghiên cứu xung quanh 50 người thừa cân hay béo phì ở độ tuổi 30 tới 60 được chuẩn đoán tiểu đường type 2. 50 người cân nặng bình thường được chuẩn đoán tiểu đường type 2 và 50 người cân nặng bình thường không bị tiểu đường cùng được tham gia. Những người tham gia có cùng độ tuổi và giới tính như nhóm đầu tiên. Chỉ số khối cơ thể tiêu chuẩn định nghĩa “thừa cân” (có BMI từ 25 đến 29,9), “Béo phì” (cao hơn 30) và “Bình thường” (18,5 đến 25). Nhóm nghiên cứu chụp cộng hường từ để kiểm tra cấu trúc não của những người tham gia, bao gồm độ dày vỏ não và kết nối của chất trắng. Chất xám trong não chứa những neuron thần kinh cơ thể, trong khi chất trắng chứa các bó sợi thần kinh và công việc của nó là xử lý và gửi tín hiệu qua các dây tủy sống. Lyoo giải thích nhóm nghiên cứu chọn kiểm tra độ dày và sự kết nối bởi vì sẽ có những dấu hiệu nhạy cảm thay đổi ở não có liên quan đến tiểu đường và có thể mang kết quả tin cậy thông qua chụp cộng hưởng từ. Những người tham gia cũng được kiểm tra trí nhớ, tốc độ xử lý và chức năng thực hiện của não, được cho có ảnh hưởng đến những người tiểu đường type 2. Kết quả khớp với những phỏng đoán ban đầu của nhóm nghiên cứu. Nhóm chất xám mỏng hơn đáng kể ở thùy thái dương, phía trước thùy đỉnh, thùy chẩm và vỏ não vận động trên não ở nhóm người tiểu đường hơn nhóm người không bị bệnh. Độ mỏng rõ rệt nhất ở trên thùy thái dương và vỏ não vận động được thấy ở nhóm tiểu đường bị thừa cân/béo phì so với nhóm tiểu đường có cân nặng bình thường. Được phân tách và lựa chọn, những vùng trên não ảnh hưởng đến điều khiển vận động, chức năng thực hiện, nhận thức cơ thể, sự tập trung và một số chức năng nhận thức khác. “Phần lớn những gì chúng ta nhìn thấy, bạn có thể thấy có một sự tiến triển và bệnh nhân thừa cân-tiểu đường có diễn biến xấu hơn bệnh nhân đơn thuần chỉ bị tiểu đường, dẫn đến phức tạp hơn khi liên kết với tuổi”. Cụ thể, thùy thái dương dễ thấy bị tổn thương khi chịu ảnh hưởng từ tiểu đường type 2 kết hợp thừa cân hay béo phì, nhóm nghiên cứu cho biết. Thùy thái dương gắn liền với khả năng hiểu ngôn ngữ và trí nhớ dài hạn. Bộ não được cho thấy là biên giới cuối cùng trong nghiên cứu sự phức tạp của tiểu đường. Điểm tương đồng với bệnh Alzheimer “Bệnh võng mạc do tiểu đường, bệnh mắt nói chung được cho là hợp lý”. “ Cũng giống như bệnh thận, cắt cụt chi – chúng ta hiểu rõ hơn cái gì gây ra chúng và làm cách nào phòng chống chúng. “Nhưng bộ não vẫn được truyền đi với thông điệp như một ẩn số. Nó cực kỳ phức tạp, và không thể trực tiếp nghiên cứu nó. Bạn không thể lấy một phần của não làm mẫu vật,” “Vài năm gần đây, kĩ thuật chụp cộng hưởng từ (MRI) đạt đến tiến bộ chúng ta có thể khám phá kĩ hơn bộ não”. Phần lớn những công trình ban đầu cuối thập niên 90 là về bệnh Alzheimer, tâm thần phân liệt, trầm cảm và các bệnh tâm thần điển hình khác, nhưng gần đây giới khoa học bắt đầu đào xới thêm thêm vào mặt bệnh khác bao gồm tiểu đường. Cho đến thời điểm này, các nhà nghiên cứu trên khắp thế giới đã thấy được sự liên kết. “Bạn có thể thấy ở người trầm cảm, một số vị trí cụ thể trên bề mặt não sẽ khá mỏng, và tương tự bạn cũng nghiên cứu như thế với người tiểu đường, bạn có thể thấy sự tương đồng về độ mỏng ở đúng vị trí đó,” Và bệnh tiểu đường có thể là một khuynh hướng hay nhân tố nguy hiểm để phát triển Alhzeimer. “Bạn sẽ nhìn thấy điều bất thường nhỏ trong cấu trúc não ở người tiểu đường tương tự như bạn nhìn thấy ở người bị Alzheimer”. “Sự xuất hiện thêm thừa cân và béo phì ở những nghiên cứu khác cho thấy sự liên quan thay đổi sớm cấu trúc não bộ và có thể góp phần đến vấn đề nhận thức”. “Nghiên cứu hiện tại ám chỉ tình trạng thừa cân/béo phì riêng biệt với tiểu đường cũng có thể góp phần”. Cần thêm những nghiên cứu mang tính định nghĩa và dài hạn để bổ sung đánh giá hoàn chỉnh các khía cạnh. Câu hỏi lớn vẫn là: “Bạn có thể làm gì để ngăn chặn nó?”. Nguyễn Huy Toàn dịch từ Diabetologia, 27/4/2017 Bs Nguyễn Huy Cường hiệu đính. Pk chuyên tiểu đường 133/1 Thái Hà, Hà Nội.

Bệnh tiểu đường khiến bệnh nhân dễ mất trí nhớ